W toku likwidacji spółki bardzo często dochodzi do sytuacji, w której suma zobowiązań znacząco przekracza majątek spółki. Czy w takiej sytuacji jest możliwe skuteczne przeprowadzenie procesu likwidacji? Co dzieje się z długami spółki w takiej sytuacji? Czy można zlikwidować zadłużoną spółkę z o.o.? Dzisiejszy wpis poświęcamy omówieniu zagadnienia likwidacji zadłużonej spółki.
Likwidacja spółki z długami
Zgodnie z art. 272 Kodeksu spółek handlowych rozwiązanie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością następuje z chwilą wykreślenia spółki z rejestru przedsiębiorców.
Wykreślenie spółki z rejestru poprzedza szereg czynności prawno- ekonomicznych, a pierwszym etapem jest otwarcie likwidacji. Otwarcie likwidacji następuje w momencie powzięcia uchwały o likwidacji spółki, a fakt zgłaszany jest do sądu rejestrowego wraz ze wskazaniem nazwisk i imion likwidatorów. Sąd rejestrowy nie bada stanu majątkowego spółki.
Likwidatorzy zobowiązani są również ogłosić rozwiązanie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w MSIG oraz jej otwarcie, wzywając wierzycieli do zgłoszenia ich wierzytelności w terminie trzech miesięcy od dnia tego ogłoszenia.
W sytuacji, w której wierzyciel, o którym spółka ma wiedzę, nie zgłosi przysługującej mu wierzytelności w trybie określonym, spółka zobowiązana jest złożyć do depozytu sądowego.
Jeżeli wierzyciel nie zgłosi swojej wierzytelności, a spółce nie był znany dług względem takiego podmiotu, wierzyciel może zaspokoić swoją należności z majątku spółki jeszcze niepodzielonego. W celu ochrony wierzycieli, upływ czas od momentu ogłoszenia otwarcia likwidacji i wezwania wierzycieli do podziału majątku między wspólników nie może być krótszy niż 6 miesięcy.
Przepisy kodeksu spółek handlowych nie zakazują likwidowania spółek, które posiadają zobowiązania. Również orzecznictwo jest w tej kwestii jednolite i dopuszcza taką możliwość. Sąd Najwyższy wielokrotnie podkreślał, że jest możliwe wykreślenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z rejestru także wtedy, jeżeli nie ma ona majątku pozwalającego na wypełnienie w toku postępowania likwidacyjnego wszystkich jej zobowiązań i pozostaną one niezaspokojone- np. postanowienie Sądu Najwyższego z 20.09.2007 roku, sygn. akt: II CSK 240/07.
Długi przewyższają majątek – co dalej z nimi?
Jak wskazaliśmy, w toku postępowania likwidacyjnego często okazuje się, że majątek nie wystarczy na zaspokojenie wierzycieli. Wierzyciele starają interweniować pisząc do Sądu, aby ten oddalił wniosek o likwidację. Taki wniosek nie może jednak przynieść rezultatu. Likwidacja jest nadal możliwa. Nie oznacza to jednak, że długi przestaną istnieć. Co prawda, po wykreśleniu spółki z rejestru przedsiębiorców nie będzie możliwe dochodzenie roszczeń od spółki ale dług nadal pozostanie.
Odpowiedzialność za długi zlikwidowanej spółki
Wierzyciel nadal będzie mógł dochodzić odpowiedzialności od członków zarządu (czasem likwidatorów, którzy ponoszą odpowiedzialność solidarną za długi- o tym w kolejnym naszym wpisie). Członkowie zarządu chcąc uwolnić się od odpowiedzialności będą zobowiązani wykazać jedną z przesłanek z art. 299 ksh. Członek zarządu może się uwolnić od odpowiedzialności, jeżeli wykaże, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub w tym samym czasie wydano postanowienie o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo o zatwierdzeniu układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu, albo że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło nie z jego winy, albo że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewydania postanowienia o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo niezatwierdzenia układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu wierzyciel nie poniósł szkody.
Co równie ważne, wierzyciel nie musi już uzyskiwać orzeczenia przeciwko spółce. Może od razu pozwać członka zarządu/ likwidatora.
Likwidacja a procesy sądowe z udziałem likwidowanej spółki
Rozbieżności w doktrynie budzi sytuacja możliwość zlikwidowania spółki, w sytuacji w której spółka jest stroną pozwaną w procesie sądowym.. W naszej ocenie w sytuacji, w której spółka jest stroną pozwana w procesie możliwe jest zakończenie bytu prawnego spółki. Sąd nie powinien jednak zakończyć procesu likwidacji, gdy spółka jest stroną powodową w procesie.
Kancelaria C&O świadczy usługi prawne m.in. w zakresie prawa w biznesie.
Zapraszamy do kontaktu!
